Beslishulp CORAL 2.0 Coral 2.0 Stap 1 van 6 - DEEL 1: Keuzes rond bespreekbaarheid 16% Er zijn verschillende argumenten te bedenken om wel of niet open te zijn over psychische gezondheidsproblemen in de werkomgeving of bij een sollicitatie. Hieronder vind je eerst een aantal argumenten voor openheid. Daarna zie je een aantal argumenten tegen openheid. Vink bij beide onderdelen (1.1 en 1.2) eerst aan welke argumenten voor jou gelden. Mis je een argument? Beschrijf deze dan in het open veld onder de opsomming. Kijk daarna nog eens opnieuw naar de argumenten die je aangeklikt of ingevuld hebt. Voer vervolgens bij 1.1 en 1.2 in het onderste open invulveld in welke drie argumenten de belangrijkste voor je zijn. 1.1 Argumenten om open te zijn Als je niets hoeft te verzwijgen, is dat goed voor je zelfvertrouwen. Je kunt begrip en steun krijgen van je leidinggevende of collega’s. Het kan voor jou als (toekomstige) werknemer en voor je werkgever fijn zijn om je psychische gezondheid te bespreken, vooral als er aanpassingen op je werk nodig zijn. Er kan rekening mee gehouden worden. Het kan voor problemen zorgen als anderen er later achter komen. Het kan moeilijk en stressvol zijn om met een ‘geheim’ rond te lopen. Het kan zijn dat men al wist of vermoedde dat er iets aan de hand was. Door eerlijk te zijn tegen anderen op je werk laat je zien dat je hen vertrouwt. Contacten kunnen verbeteren en je weet wat je aan elkaar hebt. Als je het niet vertelt, en mensen merken iets aan je, dan zouden ze dat op een bepaalde manier kunnen gaan invullen, waardoor het misschien erger wordt ingeschat dan wanneer je open bent. Je kunt het onderwerp psychische gezondheid meer bespreekbaar maken en het makkelijker maken voor anderen om over hun psychische gezondheid te praten. Als je werkgever ziet dat jij je werk kan doen, is de kans groter dat hij/zij nog iemand aanneemt met psychische gezondheidsproblemen. Het kan zijn dat je een gat in je CV hebt als gevolg van gezondheidsproblemen en dit wilt kunnen toelichten. Het kan zijn dat je een baan hebt of wilt, waarbij het in je voordeel zou kunnen werken dat je zelf psychische gezondheidsproblemen hebt (gehad). Door open te zijn kun je ook meer van je (andere) positieve eigenschappen laten zien. Een argument om open te zijn is (hier kun je een argument beschrijven dat voor jou van toepassing is en dat niet hierboven in de opsomming staat): De drie belangrijkste argumenten om open te zijn op het werk zijn voor mij:1.2 Argumenten om NIET open te zijn Het is niet van invloed op hoe je je werk doet. Je wilt geen onnodig risico lopen op negatieve reacties. Je wordt misschien niet aangenomen als je vertelt over je psychische gezondheidsproblemen in een sollicitatie- of arbeidsvoorwaardengesprek. Je (toekomstige) werkgever kan bang zijn dat je gaat uitvallen en te veel kijken naar waar het misgaat. Je kunt het gevoel krijgen dat je op je tenen moet gaan lopen als je erover zou vertellen. Je kunt je onprettig voelen als bepaalde informatie bij je werkgever bekend is. Erover vertellen kan de kans op promotie of een verlenging van je contract verminderen. Je werkgever zal je bepaalde verantwoordelijkheden misschien niet toevertrouwen. Je leidinggevende of collega’s zouden kunnen denken dat je vanwege je gezondheidsproblemen niet in staat bent je werk (goed) te doen. Als je niet lekker in je vel zit of als je een slechte dag hebt, zouden ze kunnen denken dat dit ermee te maken heeft en de conclusie trekken dat je niet geschikt bent voor dit soort werk (zelfs als het alledaagse problemen zijn die ieders werk zouden beïnvloeden). Als je collega’s het weten, zouden ze je anders kunnen behandelen. Je collega’s zouden zich in jouw aanwezigheid ongemakkelijk of opgelaten kunnen voelen, achter je rug vervelende dingen over je kunnen zeggen, je buiten kunnen sluiten, of je niet vertrouwen. Misschien heb je behoefte aan privacy. Volgens de Autoriteit Persoonsgegevens mag een werkgever niet informeren naar de aard en oorzaak van de ziekte van een werknemer. Een argument om NIET open te zijn is (hier kun je een argument beschrijven dat voor jou van toepassing is en dat niet hierboven in de opsomming staat): De drie belangrijkste argumenten om NIET open te zijn op het werk zijn voor mij:Meer informatie over privacy en wet- en regelgeving vind je op de website van Samen Sterk zonder Stigma. 1.3 Wat heb ik nodig?Nadenken over wat je nodig hebt op het werk of op je werkplek kan een nuttige manier zijn om erachter te komen of je wel of niet wilt vertellen over je psychische gezondheid. Hieronder vind je een lijst met verschillende behoeften die een rol kunnen spelen bij het maken van je keuzes. In de onderstaande lijst kun je de stellingen aanvinken waarmee je het eens bent. In het onderste open veld typ je daarna in welke drie behoeften het belangrijkste voor je zijn. Ik heb behoefte aan werkaanpassingen (bijvoorbeeld aangepaste werktijden, andere werktaken, een rustige omgeving). Ik heb ruimte nodig om onder werktijd naar afspraken met mijn arts of behandelaar te gaan. Ik moet verlof op kunnen nemen vanwege mijn psychische gezondheidsproblemen. Ik heb er baat bij als ik (alleen of samen met iemand anders) voor mijn werkgever een plan opstel, waarin staat wat er moet gebeuren als ik ziek word, als ik last krijg van symptomen op mijn werk of als ik verlof moet opnemen. Ik zou graag willen weten tegen wie in mijn werkomgeving ik het beste open kan zijn als ik het wil vertellen. Ik zou meer willen weten over hoe ik erover kan praten; over wat ik wel en beter niet kan/wil zeggen. Ik wil me graag ontwikkelen. Om goed op mijn werk te functioneren heb ik het volgende nodig (hier kun je een behoefte aangeven die voor jou van toepassing is en die hierboven niet staat):Voor mij zijn de volgende drie behoeften het belangrijkste: 1.4 Wat vind ik belangrijk?Hieronder vind je een lijst met zaken die je belangrijk kunt vinden bij je keuze om wel of niet open te zijn over je psychische gezondheid. Hier kun je de stellingen aanvinken waarmee je het eens bent. Daaronder kan je in het open invoerveld aangeven welke drie zaken het belangrijkste voor jou zijn. Ook vind je bij dit onderdeel een open invoerveld onder de opsomming. Dat veld kan je invullen als wat jij belangrijk vindt niet in de lijst met mogelijkheden staat. Ik vind dat mijn psychische gezondheid een deel van mijn privéleven is. Ik wil dat niet met anderen delen. Ik wil op de werkvloer net als ieder ander behandeld worden. Ik wil mezelf kunnen zijn op m’n werk, zelfs als dit betekent dat mensen me afkeuren of me anders behandelen. Ik vind het belangrijk dat ik op de werkvloer gesteund word. Ik zou graag een voorbeeld willen zijn voor andere mensen met gezondheidsproblemen, zodat zij ook open durven te zijn. Ik vind het belangrijk om door openheid vooroordelen tegen te gaan. Ik zou mijn werkgever en collega’s graag willen informeren over wat het betekent om psychische gezondheidsproblemen te hebben. Ik vind het belangrijk om te voorkomen dat mensen medelijden met me krijgen, me betuttelen, me afwijzen of over me roddelen. Ik vind de werkrelatie met mijn werkgever belangrijk. Ik vind het belangrijk (vul dit veld in als iets voor jou belangrijk is wat niet in de lijst hierboven staat): Voor mij zijn de volgende drie zaken het belangrijkste in mijn werkomgeving:TIPS Eigen keuzes en het keuzeproces Realiseer je dat werkgevers en anderen in de werkomgeving niet alles hoeven te weten. Je weegt zelf af of je je psychische gezondheidsproblemen bespreekbaar wilt maken, en als je dit wilt, wat je tegen wie wilt vertellen. Probeer niet in te vullen voor de ander. Je kunt negatieve verwachtingen hebben, terwijl de realiteit meevalt. Vaak zijn keuzes over openheid deel van een (herstel)proces. Het zijn meestal geen keuzes die je één keer maakt. Je keuzes kunnen per situatie, persoon en moment verschillen. Het kan helpen om later nog eens terug te kijken naar (delen van) deze keuzehulp. 2.1 Wanneer wel of niet vertellen?In dit keuzeproces is het nuttig om ook na te denken over het moment waarop je open zou willen zijn over je psychische gezondheid, of de gevolgen die het voor je werk kan hebben. Het beste moment om het te vertellen is voor mij: Tijdens of rond de sollicitatie. Als ik begonnen ben aan een nieuwe baan. Als ik klachten krijg/heb die van invloed zijn op hoe ik mijn werk doe. Als ik een contract voor onbepaalde tijd heb/in vaste dienst ben. Op een (later) moment, wanneer het relevant is voor de uitvoering van mijn werkzaamheden/functie. Niet TIP Als je ergens langer werkt, heb je al kunnen laten zien wat je kunt. Veel mensen vinden dat dat een beter moment voor openheid is dan tijdens een sollicitatiegesprek.2.2 Aan wie wel of niet vertellen?Sommige mensen vertellen aan niemand over hun psychische gezondheidsproblemen, terwijl anderen bewust kiezen aan wie ze het wel of niet vertellen. Weer anderen zijn heel open over hun psychische gezondheid en vinden dat iedereen het mag weten.Wat op dit moment het beste voor mij zou werken is (vink één optie aan): Het geheim houden: je vertelt niemand op je werk erover. Selectief open zijn: je vertelt het een aantal mensen, van wie jij denkt dat ze je zullen steunen of dat ze ervan moeten weten. Open zijn zonder onderscheid te maken: je maakt je niet druk over wie ervan weet. Je vertelt het aan iedereen die je ontmoet. Doelbewust bekend maken: je brengt je ervaringen met psychische gezondheidsproblemen over aan een grote groep. TIP Als je al ergens werkt, kun je misschien inschatten hoe je werkgever of leidinggevende omgaat met psychische gezondheidsproblemen. Hoe open is de cultuur? Is er ruimte om erover te praten? Wat heb je nodig om open te kunnen zijn? Verwacht je dat je werkgever zich flexibel opstelt? Dit kun je meewegen in je afwegingen. In dit deel wordt nog een aantal tips gegeven die je mee kunt wegen in je keuzeproces. Wat doe, wil en kun je zelf? Denk na over wat je er zelf aan kunt doen en al aan hebt gedaan om je werk goed te kunnen uitoefenen. Laat zien waar je motivatie ligt om het betreffende werk uit te voeren. Geef aan welke werkzaamheden/taken je goed kunt en graag doet en waar je ingezet kunt worden. Een focus op wat je talenten en kwaliteiten zijn en op wat je nodig hebt om die in te kunnen zetten, kan helpen bij het uitvoeren van je werk. Vertel wat je nodig hebt om je werk goed te kunnen uitoefenen. Oefenen Als je open wilt zijn, kun je ook eerst oefenen met wat je wilt zeggen, alleen of met iemand die je vertrouwt. Let op de manier waarop je je presenteert (verbaal en non-verbaal gedrag, welke woorden kies je?). Door te oefenen met wat je wel en niet vertelt, merk je wat goed werkt voor jou. Als je het wel vertelt Als je het vertelt kan goede voorlichting belangrijk zijn. Je hoeft niet te zeggen wat je ‘hebt’, maar kunt wel uitleg geven over de eventuele gevolgen op de werkvloer. Geef anderen de mogelijkheid te reageren op je verhaal/mededeling Ondersteuning van anderen Bespreek je situatie met vrienden/familie die je in deze volledig vertrouwt. Als je niet vertelt over je psychische gezondheidsproblemen, kun je nog wel ondersteuning krijgen van bijvoorbeeld een jobcoach. Probeer jezelf, of wanneer je iemand begeleidt, de ander, niet onder druk te zetten bij het maken van keuzes rond openheid. Deze keuzehulp kan de basis zijn voor een goed gesprek over openheid, waarin of waarna je tot je keuzes rond wel of niet vertellen kunt komen. Je hebt nu de hele keuzehulp doorgenomen en over de volgende dingen nagedacht: Wat zijn jouw argumenten (1.1 en 1.2), wat heb je nodig (1.3) en wat vind je belangrijk (1.4) bij keuzes rond bespreekbaarheid in de werkomgeving. Daarnaast hebben we gekeken naar het moment van (eventuele) openheid (2.1) en tegen wie (2.2) je (eventueel) open wil zijn. Hieronder zie je de antwoorden. Daaronder staan twee open velden. Daar kan je invullen wat je wilt gaan zeggen. Misschien is er een aantal onderwerpen dat je wilt opschrijven als houvast of dat je niet wilt vergeten. Er kunnen ook zaken zijn die je eerst nog wilt bespreken met vrienden, familie, een coach of een behandelaar. Je kunt ook nadenken over wat je zou willen op de korte en op de langere termijn. Antwoord 1.1 Ik kies ervoor om het wel te vertellen, omdat:Antwoord 1.2 Ik kies ervoor om het niet te vertellen, omdat:Antwoord 1.3 Dit is wat ik nodig heb:Antwoord 1.4 Dit is belangrijk voor me:Antwoord 2.1 Ik kies ervoor om het te vertellen op het moment dat:Antwoord 2.2 Ik kies ervoor om het te vertellen aan:Dit is wat ik ga zeggen:Ik wil mijn besluit nog voorleggen aan:E-mailWil je je antwoorden per mail ontvangen? Vul hieronder je mailadres in en klik op 'verzenden'. We gebruiken je mailadres alleen voor het eenmalig toesturen van je antwoorden. Wil je de antwoorden niet per mail ontvangen, laat dan het vak hieronder dan leeg en klik op 'verzenden'. Je ziet dan in het volgende scherm een link waarmee je je antwoorden direct kunt downloaden. Ga je akkoord met de voorwaarden?* Ja, ik ga akkoord met de voorwaarden voor verwerking van mijn gegevens conform de regels van de privacywetgeving.
