In de GGZ

Cijfers spreken

MAATSCHAPPELIJK PROBLEEM

  • Per jaar krijgen ruim 191.000 mensen in Nederland voor het eerst een psychische aandoening. Ongeveer 4 op de 10 Nederlanders voldoen op enig moment in hun leven aan de criteria van een psychiatrische diagnose (De Graaf et al., 2012).
  • Mensen met een psychische aandoening lopen een verhoogd risico om onvoldoende zorg te krijgen, wat bijdraagt aan een lagere levensverwachting (Khullar, 2018). Dit komt enerzijds door therapeutisch pessimisme (twijfel aan vermogen van patiënt om beter te worden) en anderzijds door diagnostische ‘overschaduwing’ (toekennen van de fysieke symptomen van een patiënt aan hun psychische aandoening).
  • Daarnaast behoren mensen met een psychische aandoening tot de meest gestigmatiseerde groepen van de samenleving (Van Weeghel et al.,2016). Zij ondervinden in reacties van anderen vaak angst, boosheid of medelijden (ibid).
  • Stigma zet een individu apart van anderen en koppelt hen aan ongewenste, stereotiepe eigenschappen (zoals gevaarlijk, onvoorspelbaar of hulpbehoevend zijn), met betutteling, afwijzing, vermijding en/of discriminatie van de gestigmatiseerden als mogelijk gevolg. Uit de Landelijke monitor van de GGZ blijkt dat ruim driekwart mensen met psychische problemen wel eens wordt gediscrimineerd (Van Hoof
    et al., 2016).
  • (Zelf)stigmatisering kan bovendien leiden tot (ernstige) angst- en, depressiesymptomen, demoralisatie, het vermijden van professionele hulp, een klein sociaal netwerk, het niet durven aangaan van intieme relaties, onderpresteren of werkloosheid en een geringe kwaliteit van leven (Link et al., 2004; Livingston et al., 2010). Dit kan vervolgens leiden tot (extra) maatschappelijke kosten, zoals ziekteverzuim, zorggebruik en/of gebruik van sociale voorzieningen

Meer cijfers staan onder andere vermeld op de website van Phrenos:

  • Van alle mensen met een psychische aandoening vindt 72% dat de maatschappij weinig tolerant is.
  • Zeven van de tien mensen met een psychische aandoening ervaren vooroordelen of discriminatie.
  • Ruim zes op de tien Nederlanders onderschat de omvang en de ernst van psychische aandoeningen.

We zetten de cijfers over stigma op een rijtje.