Jantje lacht, Jantje huilt? Was het maar zo simpel. Iemand met een bipolaire stoornis (ook wel manische depressie genoemd) maakt manische of hypomane en depressieve perioden door. Afgewisseld met klachtenvrije perioden. Een bipolaire stoornis herkennen kan jaren duren. Mensen met deze stoornis zoeken meestal alleen hulp wanneer ze depressief zijn. Tijdens een (hypo)manie voelen ze zich vaak prima.
Tijdens de extreme pieken – (hypo)manie – gedragen mensen zich opvallend druk en actief. Ze denken de hele wereld aan te kunnen. Daartegenover kunnen perioden staan van ernstige depressie. De uitgelatenheid en energie hebben dan plaatsgemaakt voor grote somberheid en futloosheid. De frequentie en ernst van de pieken en dalen verschillen per persoon. Doorgaans beïnvloedt de stoornis het welbevinden en functioneren enorm. Ook op het werk.
Wie krijgt een bipolaire stoornis?
Wel of niet een bipolaire stoornis krijgen? Dat is niet te voorspellen. Een specifieke oorzaak is niet aan te wijzen. Wel zijn er verschillende risicofactoren. Bijvoorbeeld erfelijke, sociale- of omgevingsfactoren (denk aan cannabisgebruik) en/of traumatische jeugdervaringen.
Bipolaire stoornis en werk
Tijdens een manische periode verliezen mensen dikwijls hun realiteitszin. Ze kopen dingen die ze niet kunnen betalen bijvoorbeeld. Ook sluiten ze soms zakelijke overeenkomsten af met onverantwoorde financiële risico’s. Problemen zien ze doorgaans niet, ook al signaleert de omgeving die wel degelijk. Zelf hebben ze vaak niet door dat ze zich anders gedragen dan normaal.
Een hypomane episode is minder extreem dan een manische. Desondanks gaat deze periode wel samen met een onmiskenbare verandering in iemands gedrag. Een hypomane episode is niet ernstig genoeg om duidelijke beperkingen in het sociaal of beroepsmatig functioneren te veroorzaken. Bij een manische episode is dit wel zo.
In hun depressieve periode vertonen mensen vaak meerdere verschijnselen: erg besluiteloos, dodelijk vermoeid, geen enkele belangstelling meer voor anderen, concentratieproblemen, lichamelijke klachten, gebrek aan eetlust, slaapproblemen.
Bronnen: MIND; korrelatie.nl; werkenmeteenbeperking.nl
meer informatie
- Zo ga je om met een medewerker met een bipolaire stoornis.
- Lees meer informatie over bipolaire stoornis op MIND.
- Wat houdt een psychische aandoening in? Hoe ga je hierover in gesprek op de werkvloer? Je leert het in de e-learning Openheid over psychische gezondheid werkt.
- Hoe zie je of een medewerker goed in zijn vel zit? Als je vermoedt dat dit niet het geval is: hoe maak je het op een prettige manier bespreekbaar? Na deze training ben je effectief toegerust op de complexe dynamiek van psychische diversiteit op de werkvloer.
